Temsad Yönetim Kurulu Başkani Adil NALBANT; “180 TÜRK FİRMASI İLE ITMA 2023 FUARINA ÇIKARMA YAPIYORUZ. HEDEFİMİZ 2023 YILI SONUNA KADAR 1 MİLYAR DOLAR İHRACAT GERÇEKLEŞTİRMEK”

Dünyanın en büyük uluslararası tekstil ve hazır giyim teknolojisi organizasyonu “Tekstil ve Konfeksiyon Makineleri Fuarı (ITMA) 8-14 Haziran 2023 tarihlerinde İtalya’nın Milano kentinde düzenleniyor. 1951’den bu yana dört yılda bir düzenlenen fuarın bu yıl 19’uncusu gerçekleştirilecek. Avrupa Tekstil Makineleri Üreticileri Komitesi tarafından organize edilen fuar, pandemi nedeniyle en son 2019 yılında yapılmıştı.

Salgının ardından yeniden şekillenen tekstil ve konfeksiyon makinaları sektörü, şimdi uluslararası bir platformda heyecanla tekrar bir araya gelmeye hazırlanıyor. Bu yıl ITMA fuarına Türkiye’den 180 firmamız standlı olarak katılıyor. Ülkemiz standlı katılımda dünyadan hem alan hem de katılımcı sayısı ile 4.sıradadır. Temsad Derneği olarak toplamda 225 üyemiz olup, tamamına yakını yerli ve üretici firmalardan oluşmaktadır. Sektörde bu alanda faaliyet gösteren firmaların %90’ ı TEMSAD üyesidir. Ayrıca üye firmalarımızın %85’ i ihracatçı firmalardır. Sektörümüzde TÜİK işgücü verilerine göre istihdam sayısı 9.500’dür. 22 üyemizin AR-GE , 4 üyemizin Tasarım Merkezi bulunmaktadır. Özellikle 5-6 yıllık süreçte sektörümüzde Ar-Ge ve Tasarım merkezlerinin artmış olması, sektörümüz adına önemli somut gelişmelerden birisi olarak karşımıza çıkmaktadır” diyen Temsad Dernek Başkanı Adil Nalbant Bey ile Tekstil News Dergimiz adına röportaj gerçekleştirdik. Şimdi Temsad Derneğini ve faaliyetlerini daha yakından tanıyalım…

Tekstil News: Tekstil Makina ve Aksesuar Sanayicileri Derneği (TEMSAD) hakkında bilgi verir misiniz?

Adil Nalbant: Tekstil Makine ve Aksesuar Sanayicileri Derneği (TEMSAD) 1998 yılında kurulan , çatısı altında tekstil makineleri, tekstil makine yedek parçaları ve tekstil kimyasalları üreticisi firmaların yer aldığı sivil toplum kuruluşudur. Mevcut itibariyle 225 üyemiz olup, tamamına yakını yerli, üretici firmalardan oluşmaktadır. Sektörde bu alanda faaliyet gösteren firmaların %90’ ı TEMSAD üyesidir. Ayrıca üye firmalarımızın %85’ i ihracatçı firmalardır. Sektörümüzde TÜİK işgücü verilerine göre istihdam sayısı 9500’ dür. 22 üyemizin AR-GE , 4 üyemizin Tasarım Merkezi bulunmaktadır. Özellikle 5-6 yıllık süreçte sektörümüzde Arge ve Tasarım merkezlerinin artmış olması, sektörümüz adına önemli somut gelişmelerden birisi olarak karşımıza çıkmaktadır.
Ayrıca TEMSAD, Türkiye Makine Federasyonu (MAKFED) kurucu üyesi olup, yönetim kurulu üyeliği devam etmektedir. Yurtiçinde önemli tekstil sektör temsilcileriyle son yıllarda işbirliklerimizi arttırarak, tekstil ve tekstil makine sektörlerinin aktif bir şekilde verimli etkileşim sağlamasının temellerini oluşturduk. Bu çerçeve yurtiçinde işbirliği içerisinde olduğumuz kuruluşlar ; Moda ve Hazır Giyim Federasyonu (MHGF), Türkiye Tekstil Terbiye Sanayicileri Derneği (TTTSD), Türkiye Tekstil Sanayi İşverenleri Sendikası (TTSİS) ve Türkiye Ev Tekstili Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TETSİAD)’ dir. Söz konusu işbirlikleri ile tekstil sanayicilerimiz ile birlikte kendi teknolojilerimizi geliştirmeyi ve dönüştürmeyi, tekstilde yerli makine kullanımını arttırmayı hedefledik.

İlaveten üye firmalarımızın arge yetkinliklerinin arttırılmasına yönelik Marmara Üniversitesi İnovasyon ve Teknoloji Transfer Uygulama ve Araştırma Merkezi (MİTTO) ile de 2020 yılında işbirliği imzaladık.
Yurtdışında ise 18 farklı tekstil sektör temsilcileri ve muadil dernekleriyle işbirliği anlaşmaları yaptık. Bangladeş, Hindistan, Pakistan, Endonezya, Çin, İran, Özbekistan, Mısır, ABD, Güney Kore, Rusya’ da yer alan bu kuruluşlarla yaptığımız işbirlikleri çerçevesinde sektörümüzün ana pazarlarını oluşturan bu bölgelere ihracatımızı arttırmaya yönelik gerek fuar katılımlarıyla gerek workshop çalışmalarıyla faaliyetlerimizi sürdürmekteyiz. Ayrıca söz konusu ilgili kuruluşlardan ülkelerine ilişkin güncel tekstil sektör raporları, potansiyel firma bilgileri ve tekstil makine sektörü özelinde hizmet veren mümessil firma bilgileri gibi detayları edinip raporlayarak, üye firmalarımızla bu bilgileri paylaşmaktayız. Yurtiçi ve yurtdışı işbirliklerimiz kapsamındaki etkinliklerimiz dışında, sektörümüz adına politika belirleyicileri ile de toplantılarımızda üreticilerimizin problemlerini doğrudan karar alıcılara bildirme imkanımız olmaktadır. Gerek Ticaret Bakanlığı gerekse Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile sektörümüzün gelişimi adına yapılabilecekler hususunda faaliyetlerimize devam etmekteyiz.

Tekstil News: Türk Tekstil Makine Üreticilerinin şu andaki yapısı hakkında bilgi verir misiniz?

Adil Nalbant: Türk tekstil makine sektöründe üretim yapan firmalarımızın önemli bir kısmı boya apre makineleri imalatçılarından oluşmaktadır. 225 üyemizin 76’ sı yani %34’ ü bu alanda üretim yapmaktadır. 54’ü yani %24’ ü ise tekstil makineleri yedek parçaları üretmektedir. Toplamın % 58’i boya apre makineleri ve makine yedek parçaları imalatçısıdır.
Tekstil bitim işlemlerindeki ram, boyama, yıkama, kurutma, sanfor, şardon, tıraş, kalite kontrol, paketleme, serim, kesim vb. gibi makinelerin tamamı yüksek kapasitelerle yerli olarak imal edilmektedir. Ayrıca boyahane ve terbiye otomasyon sistemleri, denim makineleri, laboratuvar cihazları, sensörler ve test-ölçüm cihazları alanında da üreticilerimiz yer almaktadır. Dokuma alanında; dokuma hazırlık makineleri, dar dokuma makineleri , iplik alanında; sentetik iplik makineleri, iplik aktarma, büküm, sarım makineleri, fantezi iplik makineleri, halı ipliği fikse, iplik şişirme vb. makineler imal edilmektedir. Örgü kısmında ise yuvarlak örgü makinesi imalatı gerçekleşmekte olup, Baskı alanında çeşitli tekstil baskı makineleri (Dijital baskı, transfer baskı, rotasyon baskı, ahtapot baskı vb.) üreten firmalarımız mevcuttur. Diğer taraftan ülkemizde tekstil makine yan sanayisinde iplik ve dokuma makinelerinin parçalarının yanı sıra boya apre makine parçaları ve örgü makine parçaları (örgü makine iğneleri dahil) üretilebilmektedir.

Tekstil News: Tekstil makine sektörünün iç ve dış ticaretinin son dönemdeki gelişmeleri hakkında kısaca bilgi verir misiniz?

Adil Nalbant: 2020 ve 2021 yıllarında pandemi etkileriyle tekstil siparişlerinin Uzakdoğu’ dan ülkemize kayması, bu 2 yıllık süreçte hem tekstil yatırımlarımızı zirve noktalara taşımış hem de tekstil makine üreticilerimizin kapasite arttırmasına ve yeni yatırımlar yapmalarına sebep olmuştu. Ancak pandemi sonrası normalleşmeyle birlikte tekstil sektörümüzün en büyük alıcısı olan AB, yeniden Hindistan, Bangladeş, Özbekistan gibi pazarlara yönelmiş ve ülkemiz tekstil sanayisi, pandemide oluşan avantajını koruyamamıştır. Ayrıca pandemi sonrası sektörün yeni “Çin”lerinin ortaya çıktığı da görülmüştür. Tekstil hammaddelerimizin rakiplere göre pahalı kalması, AB yeşil mutabakat kapsamındaki denetimlerin firmaları zorlaması, dövizin baskılanmasının ihracatçı firmaların satışlarını olumsuz etkilemesi gibi faktörler de sektörü etkilemiştir. Tüm bu etkilerle yurtiçi tekstil makine alımlarının yatırımlardaki azalmayla paralel olarak özellikle 2022 yılının 2. yarısı itibariyle azalmaya başladığını ifade edebiliriz.
İhracat pazarlarımızda ise gücümüzü Özbekistan, Bangladeş, Hindistan gibi ülkelerde arttırmaya devam ederken; Pakistan, Mısır gibi ülkelerde özellikle akreditif açamama kaynaklı problemlerin yaşanmasının ihracatımızı olumsuz etkilediği görülmüştür. İhracatımız %3,7’ lik bir düşüşle 2022 yılında 919 milyon $ olarak gerçekleşmiştir. En fazla ihracat gerçekleştirdiğimiz ilk 3 ülke Özbekistan, Bangladeş ve Pakistan olmuştur. İthalatımız ise %2 artarak 2,450 milyar $’ a ulaşmıştır. İthalatımızdaki ilk 3 ülke ise Çin, Almanya ve İtalya’dır. Toplam ithalatımızdaki en büyük 3 makine sırası ile; 900 milyon $’ı iplik makineleri, 380 milyon $’ ı Örgü, 300 milyon $’ ı ise Dokuma Makineleri’ dir.

Tekstil News: 2023 yılında 1 milyar dolarlık Tekstil Makine İhracatı hedefimize ulaşabilecek miyiz?

Adil Nalbant: 1 Milyar $ ihracat hedefimize en fazla 2021 yılında 955 milyon $ ihracat ile yaklaşmıştık. 2022 yılında %3,7 düşüşle 919 milyon $ olarak gerçekleşen ihracatımızın 2023 yılı sonu itibariyle de benzer seviyelerde seyredeceğini tahmin etmekteyiz. Malumunuz 2022 yılında başlayan global daralma ve enerji krizleri, 2023 yılı için de etkilerini sürdürmekte olup; hedef pazarlarımızda da bunun etkilerini görebilmek mümkündür. Özellikle firmalarımız hedef pazarlarımızda (Özbekistan, Bangladeş, Pakistan vb. gibi) gücünü arttırmakla birlikte, alternatif yeni pazarlara da odaklanmış durumdadır. Tekstilin ana merkezleri kabul edilen ülkeler haricinde de yine tekstil üretiminin önemli ölçüde etkin olduğu belirli bölgelerdeki (Rusya, Güney Amerika, Afrika vb.) fırsatları da firmalarımız takip etmekte ve sektör ihracatımızı arttırmak için tüm gayretlerini ortaya koymaktadır.

Tekstil News: Geçen ay içinde Rusya’daki Ingelmash Tekstil Makine Fuarındaydınız. Fuar ve Rusya pazarı hakkındaki gözlem ve değerlendirmelerinizi alabilir miyiz ?

Adil Nalbant: Rusya Inlegmash Fuarına 20 üye firmamız ile katılım sağladık. Fuarda Türk tekstil makinecilerimiz oldukça yoğun ilgi gördü. Rusya tekstili son yıllarda devlet destekleriyle yatırımlarını arttıran bir sektör haline geldi. Özellikle Ivanovo bölgesinde yatırımlar devam etmekte olup, bölgede 8 büyük Türk tekstilcilerimizin de yatırımları yer almakta ve devam etmektedir. Bu çerçevede oluşan tekstil makine ihtiyaçları hususunda son dönemde sektörümüze oldukça büyük bir rağbet oluştu. Bu güven karşısında da üyelerimiz Rusya pazarında büyük avantaj elde etti.
Fuar süresince eş zamanlı gerçekleşen Interfabric kumaş fuarını da ziyaret ederek, hem Rus tekstil sanayicileriyle hem de fuara iştirak eden diğer türk tekstil firmalarımızla görüşme imkanlarımız oldu. Ayrıca Rusya’ nın en büyük tekstil sanayi birliği olan SOUZLEGPROM (Russian Union of Textile and Light Industry Entrepreneurs) ile var olan işbirliği anlaşmamızı tazeleme imkanı bulduk. Bunun yanı sıra Ivanovo bölgesi yatırım ajansı yöneticilerinin de fuarı ziyaretiyle, pazar hakkındaki doğrudan bilgi ve güncel imkanları üyelerimize aktarma fırsatı bulduk.

Tekstil News: Önceki yıllarda hedef pazarımız olan ülkelerde WorkShop Çalışmaları yapıyordunuz ve bu konuda Avrupalı Makine Derneklerinden daha iyi bir performans sergiliyordunuz? Son yıllarda bu tarz çalışmalar yapılmadığını görüyoruz. Bunun sebebi nedir? Yerel ve Bölgesel fuarlara katılmak yeterli midir?

Adil Nalbant: Malumunuz 2 yıldan fazla pandemi etkileri sebebiyle fiziki etkinlikler tüm dünyada çok sağlıklı yapılamadı. Haliyle bizler de benzeri organizasyonları bu süreçlerde gerçekleştiremedik. Ancak bu süreçte ülkemiz makine sektörü özelinde gerçekleştirilen ilk sanal sektörel ticaret heyeti programını Pakistan’ a yaptık. 15-18 Şubat 2021 tarihlerinde Makine İhracatçıları Birliği (MAİB) ve TEMSAD işbirliği ile ilk kez düzenlediğimiz Pakistan Tekstil Makineleri Sanal Sektörel Ticaret Heyeti programına 16 üye firmamız katılım sağladı. Pandemi kapanmalarının devam ettiği ilgili süreçte firmalarımız için oldukça verimli bir etkinlik oldu.
Devam eden süreçte ise yurtdışı fuarlarının açılmasıyla birlikte yoğun bir fuar süreci geçirdik. Haziran 2022’ deki rekor standlı katılım ve ziyaretçili İstanbul’daki ITM’22 Tekstil Makinaları Fuar’ına da yurtdışındaki partner derneklerimizin yöneticileri ve üyeleri yoğun katılım sağladılar. İran, Rusya, Mısır, Özbekistan, Bangladeş, Hindistan gibi bölgelerden gelen misafirlerimiz üye firmalarımızı stantlarında ziyaret etme imkanı buldular.
Ayrıca yine Aralık ayında Hindistan’ da INDIA ITME fuarına 25 firmamızla katılım sağladık. 4 yılda 1 gerçekleşen INDIA ITME Fuarı da firmalarımızın uzun bir aradan sonra Hindistan pazarındaki en etkili organizasyonu oldu. Bu fuara Makine İhracatçıları Birliği (MAİB) stant açarak katılım sağladı ve Türk tekstil makine sektörümüz adına oldukça güzel ve etkili tanıtımları beraber yaptık. Ayrıca fuar öncesi Hindistan’ daki partner derneklerimizle hazırladığımız B2B görüşme taleplerini organize ederek, Hindistanlı firma yetkilileriyle üye firmalarımızı fuarda buluşturduk.

Önümüzdeki süreçlerde de gerek yurtdışı fuarlarıyla eş zamanlı olmak üzere gerekse de yeni fırsatların olduğu bölgelerde fuarlardan bağımsız olarak workshop çalışmalarımız devam edecektir.

Tekstil News: Ülkemizde halen özellikle yabancı makinelere oldukça ilgi var. İthalat oranımız 2 milyar doların altına düşmüyor. Bunun en önemli nedeni sizce nedir? Yerli Makine kullanımı konusunda devletimiz ne gibi kolaylıklar sağlıyor?

Adil Nalbant: Malumunuz ithalatımız 2022’ de %2 artarak 2,450 milyar $’ a ulaşmıştır. İthalatımızdaki ilk 3 ülke ise Çin, Almanya ve İtalya’dır. Toplam ithalatımızdaki en büyük 3 makine sırası ile; 900 milyon $’ı iplik makineleri, 380 milyon $’ ı Örgü, 300 milyon $’ ı ise Dokuma Makineleri’ dir. Yani ülkemizde üretimi olmayan iplik, dokuma ve örgü makineleri en büyük yeri teşkil etmektedir. Yine son 2 yılda söz konusu bu makinelerde dünyanın en büyük alıcısı da Türkiye olmuştur. Özellikle pandemi sürecinde türk tekstil sanayimizin büyük yatırımlar yapması ve özellikle iplik alanındaki büyük yatırımlar için gerekli makineler çoğunlukla dışarıdan temin edilmiştir. Yatırımcıların sadece Avrupa makinelerini değil özellikle Çin ve Hindistan makinelerini de son dönemde tercih ettiklerini görmekteyiz. Özellikle yoğun iplik makine alımlarının etkisiyle artık Hindistan da ithalat gerçekleştirdiğimiz ülkeler arasında Japonya’ dan sonra ilk 5’ e yükselmiştir.

Söz konusu makineler ülkemizde üretimi olmayan makinelerdir. Üretimi olan makineler içinse yerli tercihlerin son 5 yılda önceki dönemlere göre daha da arttığını ifade edebiliriz. Tekstil sanayicimize her platformda yerlisi olan makineleri tercih etmeleri noktasında tavsiyelerimizi dile getiriyoruz. Tekstil makine ve parçaları için ilave gümrük vergileri 2021 yılında getirilmişti. Mevcutta makinelerimiz için ortalama % 6 – % 7,5 oranlarında gümrük vergisi uygulamaktadır. Ancak bunun da yetersiz olduğunu ve bu oranların arttırılması gerektiği yönündeki taleplerimizi ilgili bakanlığımıza ilettik. Tabi yatırım teşvik belgesi alan tekstil yatırımcısı için gümrük vergilerinin sıfırlanması da yabancı tercihlerini arttıran bir durum olabilmektedir. Bu sebeple Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Türkiye Makine Federasyonu (MAKFED) öncülüğünde yeni bir çalışmayı hayata geçirmek için uğraşıyoruz. Özellikle üretiminde kapasite olarak güçlü olduğumuz tüm tekstil makinelerinin, yatırım teşvik belgesi alınsa dahi gümrük vergilerine tabii olması yönündeki çalışmamız sonuçlandığında yerli makine tercihlerinde artı bir gelişme olacaktır.

Tekstil News: Özellikle Tekstil Terbiye Makinaları üretiminde ve ihracatında Türkiye olarak çok iyi bir seviyedeyiz. İplik, dokuma, örme makineleri üretiminde neden zayıf kaldık ?

Adil Nalbant: Kabiliyet açısından ülkemiz tekstil makine sanayisinin hiçbir eksiği yok. Ülkemizde geçmiş yıllarda dokuma tezgahları da iyi kapasitelerde üretildi, yurtiçinde kullanıldı ve hatta ihracatı da yapıldı. Ülkemizin asırlık tekstil tecrübesi var ve tekstil sanayisinde kazandığımız bu yüksek tecrübeler ile sektörün teknolojisini de biliyoruz. Ancak geçmiş dönemlerdeki girişimler maalesef yeterli devlet desteğini alamadığı ve yerli tekstil sanayicisince de yeterli ilgi görmediği için kayboldu. Mevcutta bu makineleri üretmek için yeni girişimler olduğunu da takip ediyoruz.
Bu kapsamda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ nın Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi programı kapsamına ithalatı yoğun yapılan bu makineleri de dahil ettirdik. Söz konusu program desteği için başvuran firmalarımız var. Ancak global marka baskısı altında üretip, bunun ülkemizde ve dış pazarlarda kabulü uzun ve maliyetli bir süreç. Bu sürece kimse kendi bireysel gücüyle, tüm riskleri üstlenerek girmek istemiyor. Bu sebeple devletin stratejik ürün kapsamında bu makinelerin imalatı ve pazarlaması için vereceği destekler çok önemli. Hem üniversitenin bu sürece aktif dahil edilmesi hem de devletin tam desteği ile müteşebbislerimizin bu üretimleri yapamaması için hiçbir sebep yoktur. Ayrıca üretilecek yeni makinelerin de kullanıcısı ve destekleyicisi kendi tekstil sanayimiz olmalıdır. Bu makinelerin üretim ve gelişiminde en önemli faktörlerden birisi şüphesiz yerli tekstil sanayimizdir.

Son dönemde örgü makineleri imalatı ile ilgili proje desteği alan firmalarımız olmakla birlikte, yine ülkemizde ilk defa brode nakış makinesi imalatı yapılmış ve sektörde kullanılmaya başlanmıştır. Yine örgü makineleri için önemli bir parça olan ve ülkemizde yerli üretilmeye başlanan iğneler de bu örneklerden birisi olabilir. Buna benzer örneklerin önümüzdeki süreçlerde daha organize bir şekilde artacağını ümit ediyoruz.

Tekstil News: Haziran ayında gerçekleşecek ITMA’23 Fuarı ile ilgili beklentileriniz, görüş ve değerlendirmeleriniz nelerdir ?

Adil Nalbant: Bu yıl ITMA fuarına 180 türk firması katılıyor. Fuar 4 yılda 1 gerçekleşen Avrupa’ nın en büyük tekstil makineleri fuarı olarak görülmektedir. Ancak üyelerimizden aldığımız değerlendirmelere göre geçtiğimiz yıldan bu yana devam eden global daralmanın, enerji krizlerinin ve maliyetlerin artması sebebiyle sektörümüz ITMA fuarının verimli geçeceği kanaatinde değil.
Malumunuz ziyaretçilerin vize problemi her ITMA döneminde yaşanır. Ancak bu dönemde Türkiye’den katılan, stant almış ve birçok masraf yapmış firmalarımızdan dahi vize problemi yaşayan birçok yetkilinin olduğunu görüyoruz. Ayrıca müşterilerin de fuara gelmekte sorunlar yaşadığı görülmektedir. Vize problemiyle beraber ülkemiz tekstil sanayisinin pandemi sonrası AB ülkelerinden gelen taleplerin azalması, mevcut taleplerin farklı coğrafyalara dağılması, artan üretim maliyetleri, fiyatların rakip ülke pazarlarına göre yüksek kalması ve yaşanan deprem felaketi gibi konular, ITMA fuarlarının en büyük ziyaretçi profilinin başında gelen ülkelerden birisi olan Türkiye tekstil ve hazır giyim sektörlerimizi de maalesef olumsuz etkilemiştir. Ayrıca tüm yurtdışı fuarlarda ve tanıtım organizasyonlarımızda destek aldığımız ve beraber hareket ettiğimiz Makine İhracatçıları Birliği (MAİB) ile birlikte ITMA’23 fuarında tanıtım faaliyeti yapmak ve Türk tekstil makine sektörümüzü temsil etmek adına, tüm uğraşlarımıza rağmen herhangi bir yer tahsis edilmemiştir. Buradaki durumun ise maalesef kasıtlı olduğunu düşünüyoruz.
180 Türk firmasının katılacağı bir organizasyonda, sektörün ülkemizdeki tek temsilcisi olarak bizleri firmaların yaşadığı problemlerin çözümü ve diğer tüm aktif süreçlerde muhatap almayan ilgili organizasyona dair üyelerimizin büyük tepkileri var. Bazı üyelerimiz fuardan çekilmeyi dile getirirken, Türk Tekstil Makine sektörü olarak yaşanan bu olumsuzlukları kabul etmemiz mümkün değildir.